Wat is hoge bloeddruk tijdens zwangerschap?
Een te hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap betekent dat de bloeddruk hoger is dan 140/90 mmHg, na de 20ste week van de zwangerschap.
Tijdens de zwangerschap past de bloeddruk zich aan, aan de veranderingen van het lichaam. De eerste drie maanden blijft de bloeddruk ongeveer hetzelfde als voor de zwangerschap. In het tweede trimester daalt de bloeddruk gewoonlijk om dan weer toe te nemen in het derde trimester. Na de bevalling normaliseert de bloeddruk.
In veel gevallen vormt een hoge bloeddruk geen probleem. Een hoge bloeddruk kan echter tot complicaties leiden zoals pre-eclampsie, eclampsie en het HELPP-syndroom.
Pre-eclampsie is ook wel gekend als zwangerschapsvergiftiging. Naast een te hoge bloeddruk is er bij pre-eclampsie sprake van eiwitverlies via de urine. Door een verminderde bloedtoevoer naar de placenta krijgt het ongeboren kind te weinig zuurstof en voedingstoffen, waardoor de groei kan vertragen. Er kan ook schade ontstaan aan organen (nieren, lever, hersenen). Symptomen die kunnen wijzen op pre-eclampsie zijn:
- hoofdpijn;
- dubbelzien, lichtflitsen zien;
- buikpijn;
- baby die minder beweegt;
- vochtopstapeling (gezicht, handen, voeten);
- weinig plassen, sterk geconcentreerde urine.
Pre-eclampsie kan overgaan tot eclampsie. Hierbij treden er stuiptrekkingen op, vergelijkbaar met een epileptische aanval. Eclampsie is zeer gevaarlijke toestand voor zowel moeder als kind, maar komt maar zelden voor.
Pre-eclampsie kan ook overgaan in het HELLP-syndroom. Voluit staat HELLP voor elevated liver enzymes en low platelats. De aandoening gaat gepaard met een gestoorde leverfunctie en een verstoorde bloedstolling. Mogelijke klachten zijn:
- hoofdpijn;
- misselijkheid;
- buikpijn;
- gevoel van strakke band rond te buik te hebben.
Lees meer
Lees minder
Welke zijn de oorzaken?
De precieze oorzaak van een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap is niet gekend. In volgende gevallen is de kans op een hoge bloeddruk hoger:
- eerste zwangerschap;
- erfelijkheid (moeder of zus met hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap);
- hoge bloeddruk bij een eerdere zwangerschap;
- erg jong moeders (<19jaar);
- oudere moeders (>40jaar);
- een hoge bloeddruk voor de zwangerschap;
- nierziekte;
- diabetes.
Lees meer
Lees minder
Wat kan ik er zelf aan doen?
- Een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap kan je niet voorkomen. Ga steeds naar de geplande controles bij de gynaecoloog voor een goede opvolging.
- Bij een verhoogde bloeddruk is het belangrijk om voldoende rust te nemen.
Lees meer
Lees minder
Wanneer dien ik een arts te raadplegen?
Neem meteen contact op met je arts/gynaecoloog bij klachten die kunnen wijzen op pre-eclampsie of het HELLP-syndroom
Verwittig onmiddellijk de hulpdiensten bij stuiptrekkingen.
Lees meer
Lees minder
Hoge bloeddruk
Hoge bloeddruk valt meestal niet te genezen, maar kan wel onder controle worden gehouden met o.a. een wijziging in levensstijl en/ of een behandeling.
- Een te hoge zoutinname kan leiden tot een hoge bloeddruk. Verminder je zoutverbruik.
- Op de website wwww.zoutwijzer.hartstichting.nl kun je het zoutgehalte van meer dan 100 levensmiddelen raadplegen. Ideaal is niet meer dan 6 gram zout per dag te eten.
- Voeg geen zout tijdens het bereiden van de maaltijd of aan tafel.
- Vervang zout door verse of gedroogde kruiden zoals peper, nootmuskaat, peterselie, bieslook, ui, citroen,… .
- Vermijd gemarineerd vlees van bij de slager of winkel. Je kunt marinades ook zelf maken, zonder toevoeging van zout.
- Vermijd voedingsmiddelen die van nature veel zout bevatten, zoals:
- kant- en klare maaltijden.
- gerookte en gezouten vleeswaren en gerookte vis.
- opgelegde vis zoals rolmops.
- kaas (harde kaas, franse kazen, feta,…). Zachte kazen zoals platte kaas, cottage cheese, mozzarella, ricotta,… bevatten weinig zout.
- bouillonblokjes. Bereid bij voorkeur zelf een bouillon van vlees, vis of groenten.
- kruidenmengelingen (kippenkruiden, spaghettikruiden,…). Deze zijn vaak ook te verkrijgen in een zoutarme variant.
- augurken, zilveruitjes, pickles.
- mosterd, ketchup, sojasaus, worcestersaus, sambal.
- zoute snacks zoals gezouten nootjes, chips, zoutkoekjes,…
- water met een hoog zoutgehalte (vichy, appolinaris).
- Bij bepaalde kooktechnieken blijft de smaak beter bewaard. Denk aan grillen, stomen of bereidingen in papillot.
- In de apotheek kun je ook vervangzout verkrijgen. Het is echter beter om te wennen aan een voeding arm aan zout. Vervangzout doet het verlangen naar zout niet afnemen.
- Omega-3-vetzuren spelen mogelijk een rol in het verlagen van de bloeddruk. Zet 1x per week vette vis op het menu zoals zalm, makreel, forel,... Vermijd vissoorten ingelegd op azijn omwille van het hoge zoutgehalte.
- Beperk de vet-inname. Kies voor mager vlees en magere zuivelproducten.
- Kalium speelt een rol in het op peil houden van de bloeddruk. Verse groenten, peulvruchten en vers en gedroogd fruit zijn goede bronnen van kalium. Nierpatiënten moeten echter de kaliuminname vaak beperken. Spreek hierover met je arts.
- Beperk het gebruik van cafeïne uit koffie, thee en cola.
- Probeer het drinken van alcohol te beperken, zeker niet meer dan 2 glazen per dag en liefst niet elke dag.
- Streef een gezond gewicht na. Beweging en een gezonde voeding zijn belangrijk omdat hoge bloeddruk een hoger riscio voor aderverkalking betekent.
- Stop met roken. Roken is heel schadelijk voor hart en vaten.
- Als je medicatie tegen hoge bloeddruk voorgeschreven krijgt, moet je deze heel consequent blijven innemen, ook al heeft u geen last van klachten van hypertensie.
- Neem regelmatig zelf je bloeddruk. Doe dit bijvoorbeeld enkele malen per dag en op vaste tijdstippen. Neem een dergelijk schema mee naar uw huisdokter. Zo kan je arts je toestand en de werkzaamheid van je geneesmiddelen beter beoordelen. Let wel: Hypertensie is complexer dan het lijkt. Door zelf je bloeddruk te meten kan je bijkomende informatie geven aan je arts en ben je meer betrokken bij de behandeling. Zelf conclusies trekken uit de metingen en beslissingen nemen over je behandeling is uit den boze!
- Zorg voor voldoende lichaamsbeweging en ontspanning.
- Volg zo nodig een cholesterolverlagend dieet in overleg met je arts.
Meten van bloeddruk
Welke soort bloeddrukmeter kiezen?
- Verkies een toestel dat de bloeddruk ter hoogte van de bovenarm meet, en niet ter hoogte van de pols. Gebruik een gevalideerd (is niet hetzelfde als "getest" ) toestel, zo ben je zeker van een goede meting.
- Zorg dat de manchet (bevestigingsstrook) van het toestel aangepast is aan je armomtrek.
Hoe kan ik correct mijn bloeddruk meten?
- Lees vóór het eerste gebruik aandachtig de handleiding door.
- Meet je bloeddruk steeds aan dezelfde arm.
- Meet je bloeddruk steeds op vaste tijdstippen van de dag, bijvoorbeeld 's morgens, 's middags en 's avonds. Dat maakt vergelijken makkelijker.
- Meet tenminste één uur na de maaltijd.
- Zorg voor en rustige omgeving en meet liefst zittend, met je arm in rust boven een tafel (tenzij je arts iets anders aanbeveelt).
- Meet niet met een volle blaas.
- Koffie of sigaretten moeten een half uur vóór het meten worden vermeden.
- Rust 5 minuten voor je gaat meten.
- Haal je arm uit de mouw en doe je horloge en je juwelen uit.
- Zorg ervoor dat je arm ontbloot, ontspannen en ondersteund is. De elleboog moet gebogen zijn en de armband (manchet) ter hoogte van het hart.
- Tijdens het meten mag je niet spreken of bewegen, want dat beïnvloedt de meting.
- Wacht best 5 minuten vooraleer je een tweede meting doet.
Wat zijn de streefwaarden?
- De streefwaarde voor een thuismeting is kleiner dan 135/85 mmHg.
- Bewaar je gegevens. Dit kan in het geheugen van je bloeddrukmeter of je kunt ze noteren. Deze waarden geven de arts veel informatie over het effect van je behandeling.
Lees minder
Lees meer
Hoge bloeddruk bij zwangerschap
Hoge bloeddruk in de zwangerschap |
wat - meten - gevaren - soorten en ernst van hypertensie - voorkomen - klachten en verschijnselen - onderzoek - lichte vormen - ernstige vormen - de bevalling - volgende zwangerschap |
|
Lees minder
Lees meer