Wat is hernia?
Bij een hernia ontstaat er een barst of scheur in een tussenwervelschijf (discus). De tussenwervelschijven vormen de verbinding tussen de wervels van de ruggengraat en werken als een soort schokdemper. Ze worden omgeven door een harde buitenring en bevatten een zachte kern. Bij een hernia komt de zachte kern naar buiten. Er ontstaat een uitstulping die op een zenuwwortel kan drukken en zo pijnklachten veroorzaakt.
Een hernia komt meestal voor in het onderste deel van de rug (lumbale hernia). Soms treedt een hernia ook op ter hoogte van de nekwervels (cervicale hernia) of ter hoogte van de borstwervels (thoracale hernia). Pijnklachten zijn afhankelijk van de hoeveelheid druk die de uitstulping uitoefent op de zenuw. Sommige mensen ervaren veel klachten, terwijl anderen geen hinder ondervinden.
In de meeste gevallen verdwijnen de klachten vanzelf na zes tot twaalf weken en is er geen blijvende schade. In bepaalde gevallen is een operatie nodig om de beknelde zenuw weer vrij te maken.
Hernia’s treden vooral op tussen de leeftijd van 45 en 65 jaar, maar komen ook bij jonge mensen vaak voor. Mannen worden iets vaker getroffen dan vrouwen. De aandoening komt even vaak voor bij mensen die zwaar werk doen als bij mensen die licht werk doen.
Lees meer
Lees minder
Welke zijn de symptomen?
Mogelijke klachten:
- rugpijn;
- pijn die uitstraalt naar één van de benen,van de bil tot in het onderbeen of tot in de voet of tenen;
- uitstralende pijn naar de arm of ribben;
- tintelingen, doof gevoel;
- verminderde kracht in armen of benen.
De pijn is vaak hevig en kan stekend of scherp aanvoelen. Bij hoesten, niezen, persen, iets zwaar tillen of bepaalde bewegingen verergeren de klachten.
In zeldzame gevallen raken de onderste zenuwwortels gekneld. Dit kan leiden tot volgende symptomen:
- Gevoelsstoornissen in het zitvlak;
- Urine of stoelgang niet kunnen ophouden;
- Plots niet meer kunnen stappen of onhandig zijn;
- Erectiestoornissen.
Neem bij deze symptomen meteen contact op met uw arts of de dienst spoedgevallen. Er zal meteen een operatie worden uitgevoerd.
Lees meer
Lees minder
Wat kan ik er zelf aan doen?
Bij een hernia
- Bij hevige pijn:
- Laat zware huishoudelijke taken tijdelijk aan anderen over.
- Til geen zware voorwerpen.
- Neem niet te lang dezelfde houding aan.
- Probeer zoveel snel je normale activiteiten voort te zetten. Bouw activiteiten die in het begin veel klachten geven langzaam weer op.
- Bedrust draagt over het algemeen niet bij aan het herstel. Je kan het wat rustiger aan doen maar blijf zo actief mogelijk.
- De arts zal je eventueel doorverwijzen naar een kinesist. Deze kan je oefeningen aanleren ter bevordering van je herstel.
Je rug gezond houden
- Wees voorzichtig bij tillen. Buig bij het tillen steeds door je knieën, houd je rug recht en houd het gewicht dicht tegen je lichaam.
- Vermijd draaibewegingen tijdens het tillen.
- Vermijd hefbewegingen boven het hoofd.
- Neem een goede houding aan bij het zitten en staan. Houd je rug steeds recht.
- Kies voor een comfortabele stoel die je onderrug goed ondersteunt. Je moet je voeten plat op de grond kunnen plaatsen. Wanneer je lange tijd moet zitten, neem je best regelmatig een korte wandelpauze.
- Vermijd langdurig rechtstaan.
- Kies voor een goede matras die de onderrug ondersteunt. Op de buik of zij liggen is belastend voor de rug. Op de rug liggen is de minst belastende houding.
- Train je rug –en buikspieren via oefeningen. Sterke rug –en buikspieren maken de rug beter bestand tegen belasting.
Lees meer
Lees minder
Wanneer dien ik een arts te raadplegen?
Raadpleeg je arts bij vermoeden van een hernia. Wanneer één van volgende symptomen optreden neem je best meteen op met je arts of de spoeddienst:
- verminderde kracht in de armen of benen;
- gevoelsstoornissen in het zitvlak;
- urine of stoelgang niet kunnen ophouden;
- plots niet meer kunnen stappen of onhandig zijn;
- erectiestoornissen.
Lees meer
Lees minder
Onderzoeken
Een beschrijving van de klachten volstaat meestal voor het stellen van de diagnose. Eventueel bijkomende onderzoeken zijn:
- Het in beeld brengen van de ruggenwervels via een CT-scan of MRI-scan.
- Het meten van de functie van de spieren en zenuwbanen via een EMG.
Lees meer
Lees minder