Wat is flebitis?
Flebitis is een steriele ontsteking van de ader, zonder infecties door bacteriën of virussen. Het komt vooral voor bij aderen die net onder de huid lopen, ook bij spataders.
Flebitis komt relatief vaak voor. Doorgaans is aderontsteking een nuttige en natuurlijke reactie van bloedvaten op dingen die er niet thuishoren.
De meest voorkomende symptomen zijn:
- lokale pijn;
- roodheid rond de ontstoken ader;
- eventuele zwellingen door vochtophopingen;
- de ader kan als een harde streng aanvoelen.
Meestal ontstaat flebitis in een been (of lies), maar het kan ook in de arm voorkomen of, minder vaak, elders in het lichaam.
Meestal verdwijnt een aderontsteking na enkele dagen tot weken, zonder verdere gevolgen.
Toch zijn ernstige complicaties mogelijk.
De grootste complicatie van een flebitis is dat de ontsteking zich uitbreid. Wanneer dit gebeurt, kunnen de dieper gelegen aders worden aangetast.
Als reactie op de ontsteking kunnen er zich bloedklonters (tromboses) vormen. Dit noemt men dan een tromboflebitis.
Als er tromboflebitis optreed in grote, diepe aders bestaat het risico dat ze het bloedvat blokkeren met als gevolg dat er niet genoeg bloed naar de weefsels stroomt.
Ook is het mogelijk dat de bloedklonters loskomen en door de bloedstroom worden meegevoerd naar het hart, hersenen en/of de longen. Wanneer de bloedklonter dan vast komt te zitten en de bloedtoevoer naar hart, hersenen of longen blokkeert, is er een risico op een hartinfarct, herseninfarct of longembolie.
Een andere complicatie is dat elk soort aderontsteking geïnfecteerd kan raken door bacteriën. Een bacteriële infectie gaat meestal gepaard met kloppende pijn, roodheid en zwelling door etter.
Ook is het mogelijk een spatader te krijgen door flebitis.
Lees meer
Lees minder
Welke zijn de oorzaken?
Er zijn verschillende oorzaken van een aderontsteking:
- een trombose (bloedklonter):
Bij een trombose ontstaat er een bloedklonter in een bloedvat. Afhankelijk van het soort bloedvat (ader of slagader) vermindert de toevoer of de afvoer van het bloed. De aderontsteking kan ontstaan doordat het lichaam, het stolsel in de ader probeert op te ruimen en af te voeren.
- een infuus:
Flebitis kan optreden wanneer er een infuus in de ader is aangebracht. De ontsteking is dan een reactie op de naald en de lichaamsvreemde stoffen die in de ader terechtkomen. Dit komt vaak voor bij chemotherapie. In dit geval zal het infuus in een andere ader moeten worden ingebracht.
- spataders:
Een spatader houdt in dat de wand van een bloedvat uitrekt of bezwijkt door hoge druk op de vaatwand. Flebitis kan ontstaan als gevolg van een spatader. Een spatader kan echter ook ontstaan door toedoen van flebitis. De aandoeningen hoeven echter niet altijd samen voor te komen.
Lees meer
Lees minder
Wat kan ik er zelf aan doen?
- Indien de aderontsteking zich in het been of in de arm bevindt, leg deze dan omhoog zodat het kan rusten.
- Beweeg toch regelmatig het been of de arm waar de aderontsteking zich bevindt.
- Indien de aderontsteking pijn doet, kan een pijnstiller helpen. Vraag raad aan je arts of apotheker welke voor jou geschikt zijn.
- Eventueel kan een steunkous of drukverband nuttig zijn. Vraag hiervoor raad aan je arts.
- Je kunt zalf gebruiken om het herstel van de ader en eventuele blauwe plekken te bevorderen. Vraag je apotheker om advies.
Lees meer
Lees minder
Wanneer ga ik best naar de huisarts?
- wanneer je een vermoeden hebt dat je flebitis hebt;
- wanneer je ongerust bent over de mogelijkheid van complicaties wanneer u flebitis heeft;
- wanneer de symptomen verergeren;
- wanneer je last krijgt van een kloppende pijn, roodheid en zwelling door etter wanneer je flebitis hebt;
- wanneer je een vermoeden hebt van complicaties.
Lees meer
Lees minder